Kati ya Dunia na Mimi

Na Ta-Nehisi Coates. Spiegel & Grau, 2015. 152 kurasa. $ 24 / jalada gumu; $11.99/Kitabu pepe.

Nunua kwenye FJ Amazon Store

Nilikuja kwenye kitabu hiki chembamba lakini muhimu, barua hii ndefu kutoka kwa baba Mwafrika kwenda kwa mwanawe, nikijua kwamba haikuandikwa kwa ajili yangu. Mimi ni mshiriki wa tabaka la waliobahatika zaidi Marekani: Mimi ni rika la makamo, nimesoma chuo kikuu, mwanamume mweupe wa asili ya Kiprotestanti ya Anglo-Saxon. Nilijua kabla ya kukifungua kitabu hiki na bado najua baada ya kukiweka chini—baada ya kukimeng’enya katika kikao kimoja kirefu, ambacho wakati mwingine ambacho kilikuwa kisicho na raha—kwamba kitabu hiki hakikuandikwa kwa ajili yangu.

Lakini nikiwa mtu mzima, hata hivyo bila kusahau, wakati wa Haki za Kiraia ’60s (wakati wa miaka ya Fannie Lou, Malcolm, Martin, na Huey: majina ambayo ningejua na baadaye tu kuyathamini kama mshiriki wa darasa langu lililobahatika zaidi alivyoweza); baada ya kupata ufahamu wakati wa usiku mrefu, wa giza wa miaka ya Reagan; na hivi majuzi, baada ya kutazama, kuomba, na kufanya Mwanga mwingi wakati nchi iliomboleza, ikaomboleza tena, na kupinga katika kipindi cha miaka mitatu iliyopita juu ya vifo vya Trayvon, Michael, Tamir, Freddie, Sandra, Eric, na wengine wote waliokufa zaidi mikononi mwa polisi, nimejifunza kwamba labda kitabu hiki kiliandikwa kwa ajili yangu, hata hivyo kwa njia isiyo ya moja kwa moja. Imenibadilisha sana kwa njia ambayo vitabu vingine vichache ambavyo nimesoma katika maisha yangu ya utu uzima vimeweza kufanya au labda vinaweza kufanya.

Tangu kuchapishwa kwake,
Between the World and Me
by
Atlantic
mwandishi wa safu ya Ta-Nehisi Coates amesifiwa na gwiji wa fasihi Toni Morrison, aliyesifiwa kwa sauti kubwa na wakaguzi mbalimbali, na kushambuliwa kama ”sumu” na mgawanyiko na wanablogu na wachambuzi wa (hasa wazungu wahafidhina). Nilikiona kuwa kitabu kilichotungwa vizuri sana, kilichojaa sentensi maridadi ambazo nazo zilinishangaza, zilinikasirisha, na kunihuzunisha. Ni kitabu ambacho kiliniacha nikiwa nimechanganyikiwa na kuhangaika, kwa maana ya kuachwa nikiwa sijui ni nini, ikiwa ni chochote, ninachopaswa kufanya kwa ufahamu ambao nimepata. Ninashuku kuwa hii ndio imewaacha wakosoaji wengine (tena, haswa wazungu) wakishangaa la kusema juu yake, zaidi ya kufoka kwa hasira iliyochanganyikiwa na isiyofaa juu ya kile kilicho hapa. Ukweli unauma, na watu wengine hawawezi kuushughulikia, haswa ikiwa wanakataa kuukabili.

Karibu na mwanzoni mwa barua hii, Coates asema kwamba “rangi ni mtoto wa ubaguzi wa rangi, si baba.” Kuelewa na kujaribu kustahimili na pia kupinga ubaguzi wa rangi uliowekwa kitaasisi na ukuu wa wazungu ambao yote yamo katika kiini cha hadithi ya Wamarekani yote ni kiini cha insha hii ndefu. ”Hivi ndivyo ningependa ujue: Huko Amerika, ni jadi kuharibu mwili mweusi – ni urithi.” Anazungumza tena na tena na mwanawe kuhusu kuangamizwa kwa “mwili Weusi”: kwa njia ya sitiari, ndiyo, lakini mara nyingi zaidi na kwa kuchambua zaidi, anazungumza juu ya uharibifu huo kuwa wa kimwili na halisi na “Amerika nyeupe[a] . . . . Coates anaweka ujumbe wake kwa mwanawe kupitia msingi wa historia ya Amerika, toleo ambalo alifundishwa shuleni na toleo ambalo amepata kujua kama ukweli, ukweli huo ambao kizazi changu hakikujifunza shuleni: ”Huwezi kusahau ni kiasi gani walichochukua kutoka kwetu na jinsi walivyogeuza miili yetu kuwa sukari, tumbaku, pamba, na dhahabu.” Anazungumza juu ya historia yake mwenyewe: juu ya familia yake, shida zake, na familia anayolea sasa. Lakini kuna mengi zaidi hapa, na jaribio lolote niwezalo kufanya la kuiweka wazi kwa muhtasari uliorahisishwa lingeshindwa kuitendea haki.

Isome tu.

Hiki ni kitabu ambacho kinaomba kunukuliwa, lakini sio tu mkusanyiko wa maneno yaliyopangwa kwa uangalifu, mazuri na ya kunukuliwa. Maneno yametiwa nguvu na uzito wa hisia; sentensi zimeunganishwa pamoja kama umeme wa mnyororo. Hiki ni kitabu ambacho husikika na kuhisiwa na kumeng’enywa: kinachochukuliwa sio tu kusomwa bali huwa sehemu yako. Haisomi kwa urahisi, ambayo ni, bila shaka, uhakika.

Katika mzizi wake,
Kati ya Dunia na Mimi
ni, tena, barua ndefu ya upendo kutoka kwa baba kwenda kwa mwanawe. Nikiwa baba wa wana wawili waliokomaa, ninaweza kuthamini hilo. Lakini masomo ambayo Coates anapaswa kumpa mwanawe sio masomo ambayo nilipaswa kuwafundisha wanangu. Kwa sababu wao ni vijana, wanaume weupe, wanangu wanaweza kutarajia kuhangaishwa na polisi kwa kuendesha gari kwa kasi sana na wanaweza kutarajia kukemewa na tiketi mbaya zaidi. Coates anapaswa kuamka kila siku na kulala kila usiku akijua kwamba kukutana na mwanawe na polisi kunaweza kumaanisha mwisho wa maisha ya mtoto wake. Hicho ni kipengele cha maisha katika Amerika ya karne ya ishirini na moja ambacho Waamerika weupe wanahitaji kuzungusha akili zao za pamoja, ikiwa tutaelewa kwa kweli kile kinachomaanishwa wakati wanaharakati na wengine wanasema ”Maisha ya Watu Weusi Ni Muhimu.” Coates ameweka haya kwa manufaa ya mtoto wake. Amekuwa mkarimu wa kutosha kushiriki hili—na ufundi wake kama mwandishi—na sisi wengine. Marekani—Amerika nyeupe hasa—inabidi tu kuwa na ujasiri wa kusikiliza.

Baadhi ya Marafiki wanaweza kukasirishwa na ukweli kwamba Coates anazungumza juu ya ukweli kwamba hana matumizi kidogo kwa dini. Hili lisiwazuie Waquaker au watu wengine wa imani kusoma kitabu hiki. Wanachama wa Jumuiya ya Kidini ya Marafiki wanahitaji kulipa kipaumbele maalum kwa kile ambacho Coates anasema. Mapambano chungu ya jumuiya yetu ya imani na masuala yanayohusiana na rangi—ya zamani na ya sasa—yamerekodiwa vyema katika gazeti hili hili na kwingineko. Kitabu hiki kinaweza kutoa chachu muhimu kwa mazungumzo yanayohitajika sana. Baada ya Ferguson, Baltimore, na Charleston, haya ni mazungumzo ambayo yanapaswa kutokea, na hivi karibuni.